Τους άξονες θεματολογίας του συνεδρίου έθεσε στην εισαγωγική τοποθέτησή του ο γενικός διευθυντής της «Ναυτεμπορικής» Γιάννης Περλεπές. Συγκεκριμένα, η θεματολογία της πρώτης ενότητας διερεύνησε τους όρους και τις προϋποθέσεις υπό τις οποίες θα μπορέσει να αναπτυχθεί ο δεύτερος πυλώνας της κοινωνικής ασφάλισης στην Ελλάδα αξιοποιώντας την ευρωπαϊκή εμπειρία και ανιχνεύοντας τις δυνατότητες της διασποράς του ασφαλιστικού κινδύνου μέσα από την επανεκκίνηση της λειτουργίας των επαγγελματικών ταμείων. Στη δεύτερη ενότητα έγινε προσπάθεια να οριοθετηθούν οι κοινοί τομείς δράσης παροχής υπηρεσιών υγείας από τον δημόσιο τομέα και την ελεύθερη αγορά έχοντας πάντα ως στόχο τον συγκερασμό της αναβάθμισης των υπηρεσιών προς τους ασφαλισμένους και του οφέλους για τον κρατικό προϋπολογισμό. Ενώ, στο επίκεντρο της τρίτης ενότητας αναδείχθηκαν τα ατομικά συνταξιοδοτικά προγράμματα με τη μορφή μιας εναλλακτικής συμπληρωματικής κάλυψης των μελλοντικών συντάξεων, αλλά και ως ένα από τα τρία δομικά στοιχεία ενός συστήματος ασφάλισης τριών πυλώνων, δηλαδή κοινωνική ασφάλιση, επαγγελματικά ταμεία και ατομικά συμβόλαια.

Τους πολιτικούς, οικονομικούς και συνταγματικούς όρους της συμπληρωματικής λειτουργίας του δεύτερου και του τρίτου πυλώνα της ασφάλισης περιέγραψε ο υπουργός Εργασίας Γιώργος Κατρούγκαλος και τόνισε με έμφαση ότι το βασικό, τόσο από άποψη ουσίας όσο και από άποψη πολιτικής και συνταγματικής τάξης (δεδομένου ότι το δικαίωμα στην κοινωνική ασφάλιση προστατεύεται από το Σύνταγμά μας) έγκειται «στο κατά πόσον οι παροχές του πρώτου πυλώνα, αυτές δηλαδή που εγγυάται το κράτος, οι συντάξεις της δημόσιας κύριας ασφάλισης είναι τέτοιες που να εξασφαλίζουν την αξιοπρεπή διαβίωση του συνταξιούχου. Αυτός είναι ο πρώτος ελάχιστος στόχος. Επιπλέον, το εισόδημα που εξασφαλίζει η σύνταξη θα πρέπει να είναι όσο το δυνατό εγγύτερα στο εισόδημα που υπήρχε κατά τη διάρκεια της εργασίας». Σύμφωνα με τον υπουργό, εάν δεν πληρούνται αυτοί οι όροι η συμπληρωματικότητα του δεύτερου και του τρίτου πυλώνα δεν αρκεί, «γιατί το κράτος έχει προφανώς βρεθεί σε αδυναμία να καλύψει τον δικό του ρόλο». Τέλος, ο κύριος Κατρούγκαλος δήλωσε ότι προσωπικά δεν είναι αντίθετος στη λειτουργία του δεύτερου και του τρίτου πυλώνα, εφόσον όμως πληρείται η προϋπόθεση ότι οι ασφαλιστικές παροχές που εξασφαλίζει το κράτος ανταποκρίνονται στη δημόσια εγγύηση των συντάξεων και στην κατά το δυνατόν προσέγγιση του εισοδήματος του συνταξιούχου με το εισόδημα που είχε κατά τη διάρκεια του εργασιακού του βίου.

Ο κοινοβουλευτικός εκπρόσωπος της Νέας Δημοκρατίας και πρώην υπουργός Εργασίας Ιωάννης Βρούτσης υπεραμύνθηκε της πολιτικής της προηγούμενης κυβέρνησης στο ασφαλιστικό και επέρριψε σοβαρές ευθύνες στη σημερινή ηγεσία του Υπουργείου Εργασίας για την κατάργηση της δημοσίευσης των στοιχείων των συντάξεων μέσα από το σύστημα ΗΛΙΟΣ, τονίζοντας ότι το συγκεκριμένο υπήρξε «μεγάλη μεταρρύθμιση και διαρθρωτική αλλαγή» γιατί μέσω αυτού και μόλις την «την 1η Ιουνίου 2013 μάθαμε για πρώτη φορά στην Ιστορία της Ελλάδας πόσες είναι οι συντάξεις, πόσοι οι συνταξιούχοι, ποια είναι η μέση σύνταξη και τη διάρθρωση των συντάξεων». Ακόμη, ο κύριος Βρούτσης έκανε ιδιαίτερη αναφορά σε μια σειρά από παρεμβάσεις που έγιναν από την προηγούμενη κυβέρνηση και εξορθολόγησαν το σύστημα κοινωνικής ασφάλισης, ενώ επέκρινε την πολιτική της κυβέρνησης για το ασφαλιστικό, λέγοντας χαρακτηριστικά ότι «ανάγκασε την κυβέρνηση να πάρει νέα μέτρα ύψους 3,1 δισ. ευρώ, τη στιγμή που στο e-mail Χαρδούβελη οι παρεμβάσεις για το ασφαλιστικό ήταν 310 εκατ. ευρώ. Δεκαπλάσια μέτρα.».

Συντονιστής: Στέλιος Παπαπέτρου, Δημοσιογράφος, Η ΝΑΥΤΕΜΠΟΡΙΚΉ

Ο πρόεδρος της Ένωσης Ασφαλιστικών Εταιριών Ελλάδος και πρόεδρος του Ομίλου Eurolife ERB Ασφαλιστική Αλέξανδρος Σαρρηγεωργίου, αφού επισήμανε ότι «οι 23 από τις 28 χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης έχουν εν λειτουργία, με διαφορετικούς τρόπους, συστήματα τριών πυλώνων» υπογράμμισε τις βασικές προτεραιότητες για τη λειτουργία αυτών των πυλώνων και στη χώρα μας. Όπως τόνισε, «οφείλει το κράτος, κατά την άποψή μας, να θεμελιώσει και να ρυθμίσει ένα σύστημα στον δεύτερο πυλώνα, στα επαγγελματικά ταμεία, τα οποία επαγγελματικά ταμεία τελικά στον ιδιωτικό τομέα λειτουργούν, ρυθμιζόμενα από το κράτος και είναι κεφαλαιοποιητικά, όπως επίσης κεφαλαιοποιητικά είναι και τα συστήματα του τρίτου πυλώνα». Ο κύριος Σαρρηγεωργίου ανέφερε χαρακτηριστικά παραδείγματα από διάφορες ευρωπαϊκές χώρες και συγκεκριμένα στην Ολλανδία τα ποσοστά αναπλήρωσης είναι 94% (όπου το ποσοστό αυτό είναι κατά 58% από τον κρατικό φορέα και κατά 42% από επαγγελματικά ταμεία), ενώ στη Σουηδία, το ποσοστό αναπλήρωσης είναι πολύ χαμηλότερο και καλύπτεται κατά 66% από τον κρατικό τομέα και 34% από ταμεία.

Η Άρτεμις Αναγνώστου-Δεδούλη, διδάκτωρ Νομικής, πρόεδρος της Ένωσης για την Προάσπιση των Κοινωνικών Δικαιωμάτων και γενική διευθύντρια του Υπουργείου Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης & Κοινωνικής Αλληλεγγύης έδωσε ένα περίγραμμα της λειτουργίας των επαγγελματικών ταμείων και επεσήμανε ότι «Σήμερα τα επαγγελματικά ταμεία και ιδίως τα υποχρεωτικά, λειτουργούν χωρίς κανέναν έλεγχο, χωρίς εποπτικούς μηχανισμούς, χωρίς δυνατότητα επιτόπιων ελέγχων, χωρίς να τηρείται μητρώο, κατά παράβαση των υποχρεώσεών μας προς την Ευρωπαϊκή Αρχή Ασφαλίσεων και Επαγγελματικών Συντάξεων, ενδεχομένως χωρίς να εφαρμόζονται οι αναλογιστικές μελέτες, με αποτέλεσμα η άρνηση και η ολιγωρία αυτή να εγκυμονεί σοβαρούς κινδύνους για τους ασφαλισμένους και τους συνταξιούχους των ταμείων αυτών».

Ο Δημήτρης Γαβαλάκης, πρόεδρος της Ένωσης Ασφαλιστικών Διαμεσολαβητών Ελλάδος (ΕΑΔΕ) και πρόεδρος του Πανελληνίου Συνδέσμου Συντονιστών Ασφαλιστικών Συμβούλων,  έδωσε βάρος κατά τη διάρκεια της τοποθέτησής του στη νέα γενιά των ασφαλισμένων και στη διαμόρφωση της ατομικής ευθύνης σε σχέση με την ασφάλιση. Επεσήμανε δε με σαφήνεια ότι ότι α) πρέπει να υπάρξει πρόβλεψη ώστε η ασφαλιστική βιομηχανία να συμμετάσχει σε κάθε τμήμα πέραν του 1ου πυλώνα και β) να υπάρξουν φορολογικά κίνητρα για τη μακροχρόνια διακράτηση των συνταξιοδοτικών λογαριασμών με στόχο να αντισταθμιστεί η έλλειψη συνειδητοποίησης και ταυτόχρονα να εξισορροπηθούν πιθανοί μελλοντικοί επενδυτικοί κίνδυνοι.

Σύμφωνα με τον Μενέλαο Θεοδωρουλάκη, διδάκτορα Κοινωνικής Πολιτικής και επιστημονικό συνεργάτη του υφυπουργού Κοινωνικών Ασφαλίσεων, η οικονομική κρίση θέτει σε δοκιμασία το σύστημα των τριών πυλώνων ασφάλισης ενώ, επιπροσθέτως δεν θεωρεί ο ίδιος ότι μπορεί πλέον να αποτελέσει πανάκεια για την αντιμετώπιση της δημογραφικής γήρανσης και της υψηλής ανεργίας που αντιμετωπίζουν τα περισσότερα συστήματα μετά τη δεκαετία του 1980. Χαρακτηριστικά ο κύριος Θεοδωρουλάκης ανέφερε ότι «Η υιοθέτηση του μοντέλου των τριών πυλώνων, που παρουσιάζεται ως μείγμα αποταμίευσης που συμβάλλει στη διασπορά του κινδύνου μεταξύ διαφορετικών πυλώνων, δημιουργώντας ένα μείγμα κοινωνικής αλληλεγγύης από την κοινωνική ασφάλιση σε συνδυασμό με την επαγγελματική αλληλεγγύη των επαγγελματικών ταμείων και τα ευεργετήματα της ιδιωτικής αποταμίευσης, θεωρείται από πολλούς ως το αντίδοτο στην υπέρμετρη επιβάρυνση των κρατικών προϋπολογισμών από τις συνταξιοδοτικές δαπάνες και ως μέσο εξασφάλισης ενός ικανοποιητικού εισοδήματος, χωρίς όμως να λαμβάνεται υπόψη η σημαντική έκθεση του μοντέλου στις πιθανές διακυμάνσεις της αγοράς και στις πιθανές οικονομικές κρίσεις.»

Σύμφωνα με τον Μιλτιάδη Νεκτάριο, καθηγητή Ιδιωτικής Ασφάλισης στο Πανεπιστήμιο Πειραιώς, «το αφανές αναλογιστικό έλλειμμα του ασφαλιστικού συστήματος ανερχόταν το 2000 σε 500 δισ. ευρώ και το 2010 σε 700 δισ. ευρώ». Όπως επεσήμανε, αν και η χώρα μας έχει το υψηλότερο ποσοστό εισφορών στον ανεπτυγμένο κόσμο, με 35 χρόνια ασφάλισης, το πραγματικό ποσοστό αναπλήρωσης δεν πρόκειται να ξεπεράσει το 50%. Ένα αντίστοιχο ποσοστό αναπλήρωσης θα μπορούσε να επιτευχθεί με μόλις 16% εισφορές αντί για 26%, με το 10% να αντιστοιχεί στο αναδιανεμητικό σύστημα και το 6% στο κεφαλαιοποιητικό. Προς επίρρωσιν των προαναφερόμενων, σημείωσε ότι «η έκθεση της παγκόσμιας τράπεζας προτείνει την εισαγωγή κεφαλαιοποιητικών συστημάτων στο συνταξιοδοτικό σύστημα. Στην Ελλάδα επιβάλαμε τις υψηλότερες ασφαλιστικές εισφορές, γύρω στο 45%, και υποσχεθήκαμε 100% ποσοστό αναπλήρωσης από τον πρώτο πυλώνα ασφάλισης.» Τέλος, κατά τη γνώμη του, ο δεύτερος πυλώνας ασφάλισης πρέπει να έχει τρία βασικά χαρακτηριστικά, δηλαδή, α) την εξισορρόπηση των ασφαλιστικών κινδύνων, β) την ευελιξία στην ηλικία συνταξιοδότησης και γ) τη διαμόρφωση ατομικών λογαριασμών του ασφαλισμένου».

Για την επαγγελματική ασφάλιση μίλησε η Πατρίνα Παπαρρηγοπούλου-Πεχλιβανίδη, αναπληρώτρια καθηγήτρια στο τμήμα Νομικής του Πανεπιστημίου Αθηνών και συγκεκριμένα είπε ότι: «Η επικουρική ασφάλιση μπορεί είτε να καταργηθεί και να ενοποιηθεί με την κύρια σύνταξη (ως προσαύξησή της), είτε να καταργηθεί και να μετατραπεί σε ΤΕΑ». Φυσικά, επεσήμανε ότι «Η μετάβαση από το διανεμητικό στο κεφαλαιοποιητικό σύστημα δεν είναι κάτι εύκολο, ούτε όμως κάτι αδύνατο, εφόσον η χρηματοδότηση του αναλογιστικού ελλείμματος γίνει σε ένα βάθος χρόνου 20-25 ετών». Επιπροσθέτως, η κυρία Παπαρρηγοπούλου έθεσε το ερώτημα μήπως πρέπει ένα τμήμα της ανταποδοτικής σύνταξης, που λειτουργεί με βάση το διανεμητικό σύστημα των καθορισμένων εισφορών, να λειτουργήσει με κεφαλαιοποίηση και να δοθούν στον ασφαλισμένο δυνατότητες επιλογών ως προς τις επενδύσεις του τμήματος αυτού.

Συντονιστής: Πλάτων Τσούλος, Διευθυντής Σύνταξης, Η ΝΑΥΤΕΜΠΟΡΙΚΗ

Σε ευρωπαϊκό επίπεδο, πλέον, προωθούνται μεταρρυθμίσεις ώστε το Δημόσιο να μοιραστεί το βάρος με τον ιδιωτικό τομέα, σημείωσε ο δρ Γιώργος Βελιώτης, γενικός διευθυντής Ζωής, Υγείας και Ομαδικών του Ομίλου Interamerican και πρόεδρος Επιτροπής Υγείας Insurance Europe. Σύμφωνα με τον κύριο Βελιώτη, «Πρέπει να υπάρχει θέληση και κοινό όραμα και από τις δύο πλευρές. Στην Ολλανδία, π.χ., τους πήρε 15 χρόνια να χτίσουν ένα βιώσιμο σύστημα. Πρέπει να υπάρξουν υποδομές και κίνητρα».

Ο δρ Παναγιώτης Γεωργακόπουλος, ιατρός πνευμονολόγος, αντιπρόεδρος του Εθνικού Οργανισμού Παροχής Υπηρεσιών Υγείας (ΕΟΠΥΥ), επεσήμανε ότι χρειάζεται συζήτηση για τον προσδιορισμό διακριτών ρόλων και λειτουργιών σε κάθε πυλώνα του ασφαλιστικού, ενώ σημείωσε ότι «αν ο ιδιωτικός τομέας μπορεί να έχει συμπληρωματικό ρόλο, είμαστε ανοιχτοί να το συζητήσουμε». Έκανε σαφείς και εκτενείς αναφορές στις ληξιπρόθεσμες οφειλές, σημείωσε ότι θα πρέπει να υπάρξει σχετική νομοθετική ρύθμιση για τα κληρονομηθέντα χρέη του οργανισμού τα οποία αφορούν το 10% της αξίας των υποβολών-χρεώσεων που δεν είχαν εκκαθαρίσει τα προηγούμενα ταμεία πριν ενταχθούν στον ΕΟΠΥΥ και ολοκλήρωσε τον συλλογισμό του τονίζοντας ότι  κανείς δεν ξέρει τι έγιναν οι πιστώσεις για παροχές υγείας εκείνης της περιόδου, οι οποίες δεν μετεγράφηκαν στον ΕΟΠΥΥ, και θα πρέπει το θέμα να διερευνηθεί. Ακόμη ο κύριος Γεωργακόπουλος ανέφερε ότι «από τον Ιανουάριο του 2016 εγκαινιάσαμε ένα νέο σύστημα εκκαθάρισης των δαπανών από κάθε πάροχο και μέχρι τέλος του 2016 θα γίνονται αυτόματα όλες αυτές οι διαδικασίες, αρκεί να έχουμε μια σταθερή ροή χρηματοδότησης». Όσο για τις αποπληρωμές, αυτές θα διενεργηθούν ευθύς μόλις εκταμιευτεί η δόση των 7,5 δισ. ευρώ.

Ο Αθανάσιος Λοπατατζίδης, σύμβουλος διοίκησης του Ομίλου ΒΙΟΪΑΤΡΙΚΗ, τόνισε: «Αν δεν πιέσουμε τις πολιτικές ηγεσίες να πάρουν τις κρίσιμες αποφάσεις που χρειάζεται η χώρα, δεν έχουμε μέλλον και θα βλέπουμε τα “μυαλά” να φεύγουν στο εξωτερικό. Η γήρανση του πληθυσμού δημιουργεί εκρηκτικό μείγμα στην υγεία και στα οικονομικά της και αυτό που συμβαίνει είναι να μην προστατεύουμε τις πιο ευάλωτες ομάδες του πληθυσμού».

O Νίκος Μανιαδάκης, καθηγητής & διευθυντής στο ΜΠΣ στη Διοίκηση Υπηρεσιών Υγείας και αναπληρωτής κοσμήτορας της Εθνικής Σχολής Δημόσιας Υγείας (ΕΣΔΥ), ανέδειξε μία άλλη οπτική του θέματος ―την οικονομική― αναφερόμενος στις επενδύσεις που γίνονται στη χώρα. Σημείωσε ότι «από τα 15 δισ. ευρώ που επενδύονται κάθε χρόνο θα πρέπει να δούμε ποιο είναι το value for money. Τι αποκομίζει ο Έλληνας. Πώς μέσα από μια αποτελεσματική σύμπραξη δημόσιου και ιδιωτικού τομέα μπορούν να υπάρξουν οφέλη για τον πολίτη.».

Ο Ερρίκος Μοάτσος, διευθύνων σύμβουλος της ΑΧΑ Ασφαλιστικής, υπογράμμισε ότι η συνεργασία αναγνωρίζει τη συμπληρωματικότητα των ρόλων δημόσιου και ιδιωτικού τομέα. «Στον τομέα της υγείας μπορούμε να δεχθούμε ότι το κράτος πρέπει να εξασφαλίζει παροχές για όλους, αλλά από την άλλη μεριά οι πολίτες πρέπει να μπορούν να επιλέγουν το σύστημα της περίθαλψης που επιθυμούν. Είναι θέμα συντονισμού και συνδυασμού ώστε να μην πληρώνουμε δύο φορές για την ίδια παροχή», είπε μεταξύ άλλων.

Ο Ιωάννης Χατζηθεοδοσίου, πρόεδρος του Επαγγελματικού Επιμελητηρίου Αθηνών και πρόεδρος και διευθύνων σύμβουλος στη Μega Brokers SA, σχολίασε μεταξύ άλλων ότι «η ύφεση θα φέρει στην επιφάνεια τι σημαίνει δωρεάν υγεία ... Η δωρεάν υγεία είναι πανάκριβη για τους Έλληνες φορολογούμενους. Οι δαπάνες για την υγεία στη χώρα μας είναι οι μεγαλύτερες στην Ευρώπη. Πρέπει, επομένως, να εξετάσουμε αν η οργάνωση είναι σωστή». Κάτι, που κατά τη γνώμη του, είναι απορίας άξιον είναι το ότι «μια περιοχή να έχει ανάγκη από ένα νοσοκομείο και να διαθέτει τρία.» Μάλλον «επειδή αυτό εξυπηρετεί πιθανόν στελέχη της τοπικής αυτοδιοίκησης» είπε μεταξύ άλλων και τόνισε ότι το ζητούμενο είναι η συνεργασία δημόσιου και ιδιωτικού τομέα με στόχο χαμηλότερο κόστος για τους πολίτες.

Συντονίστρια: Λέττα Καλαμαρά, Δημοσιογράφος, Η ΝΑΥΤΕΜΠΟΡΙΚΗ

Ο Νίκος Δελένδας, γενικός διευθυντής πωλήσεων και εκπαίδευσης και μέλος του Διοικητικού Συμβουλίου της Eurolife ERB Ασφαλιστικής, σχολίασε, μεταξύ άλλων, ότι «το τι ζητά ο ενδιαφερόμενος είναι η ουσία. Δεν πρέπει να προωθούμε προγράμματα που βολεύουν εμάς. Στην εταιρεία μας, για να βγάλουμε ένα προϊόν, πριν το λανσάρουμε, το τεστ που κάνουμε είναι αν θα το αγοράζαμε εμείς οι ίδιοι… Έχουμε κόψει πολλά προγράμματα με αυτό τον τρόπο.». Κλείνοντας, τόνισε ότι ο πελάτης θέλει δύο πράγματα: επιλογές και ευελιξίες.

Ο Γιάννης Καντώρος, γενικός διευθυντής Ασφαλιστικών Εργασιών του Ομίλου Interamerican, επικεντρώθηκε στις αλλαγές που πρέπει να γίνουν στον τρόπο που γίνονται οι μεταρρυθμίσεις αλλά και στη γενικότερη νοοτροπία των ιθυνόντων. Σύμφωνα με τον κύριο Καντώρο, «για τις μεταρρυθμίσεις, μέχρι τώρα διαχειριζόμαστε με άσχημο τρόπο μια άσχημη κατάσταση… Δεν είναι δυνατόν να δίνουμε τα πάντα σε όλους… Αυτό γινόταν αλλά δεν μπορεί να γίνεται πια. Πρέπει να δούμε πώς θα συμπληρώσουμε το κενό, δηλαδή πώς θα αναπτύξουμε τον δεύτερο και τον τρίτο πυλώνα. Χρειάζεται ένα σταθερό πλαίσιο με μεγάλη χρονική ισχύ». Ακόμη, πρόσθεσε ότι «απαιτούνται κίνητρα, τα οποία θα μπορούν ενδεχομένως να δοθούν στο τέλος της συνταξιοδοτικής περιόδου. Χρειάζεται επίσης εκπαίδευση του κοινού.».

Ο Γιώργος Καραβίας, πρόεδρος του Συνδέσμου Ελλήνων Μεσιτών Ασφαλίσεων (ΣΕΜΑ), ανέδειξε τον ρόλο των μεσιτών και των συμβούλων του ασφαλιστικού κλάδου. Τόνισε ότι η ασφαλιστική διαμεσολάβηση είναι ένας κλάδος που διαθέτει το ανθρώπινο δυναμικό, αλλά ταυτόχρονα έχει και το όραμα ώστε να προσφέρει κοινωνικό λειτούργημα, ενώ δεν λείπουν και τα αναγκαία κεφάλαια. Σύμφωνα με τον κύριο Καντώρο, «Έχουμε ανθρώπινο δυναμικό, ασφαλιστικούς συμβούλους, πράκτορες, μεσίτες που μπορούν να προσφέρουν εξαιρετικές αναλύσεις και προτάσεις στους καταναλωτές για τις συντάξεις και την υγεία».

Η Νάντια Σταυρογιάννη, διευθύνουσα σύμβουλος και αντιπρόεδρος του Δ.Σ. της DAS Hellas Α.Ε., επεσήμανε το ότι η λύση στο πρόβλημα έχει να κάνει με τη στάση που τηρεί η Πολιτεία, η οποία πρέπει να στηρίξει τις ιδιωτικές εταιρείες του ασφαλιστικού τομέα ώστε να παίξουν σημαντικό ρόλο. Σχολίασε, μεταξύ άλλων, ότι οι νέοι πολίτες πρέπει να ενημερώνονται από το εκπαιδευτικό σύστημα για τα οφέλη της ιδιωτικής ασφάλισης.